
Nafasi ya Lugha ya Kiswahili Kimataifa – Nguzo ya Utambulisho na Maendeleo ya Afrika.
Utangulizi
Lugha ni kiini cha utamaduni, utambulisho na maendeleo ya jamii yoyote duniani. Katika bara la Afrika, Kiswahili kimekuwa moja ya lugha muhimu sana inayounganisha mataifa mbalimbali. Kupitia makala hii, tutachambua kwa kina nafasi ya lugha ya Kiswahili katika jukwaa la kimataifa, mafanikio yake, changamoto inazokabiliana nazo, na nini kifanyike ili kuikuza zaidi.
Historia Fupi ya Kiswahili
Kiswahili ni lugha ya Kibantu ambayo asili yake ni maeneo ya mwambao wa Afrika Mashariki – hasa Zanzibar, Pwani ya Kenya na Tanzania bara. Imeathiriwa na lugha mbalimbali kama Kiarabu, Kireno, Kiingereza, Kijerumani na Kihindi kutokana na historia ya biashara na ukoloni.
Kwa muda mrefu, Kiswahili kilikuwa lugha ya mawasiliano kati ya jamii mbalimbali, lakini baadaye kikakuzwa zaidi na serikali ya Tanzania chini ya uongozi wa Mwalimu Julius Nyerere aliyekipa nafasi ya kuwa lugha ya taifa na chombo cha kufundishia elimu, kushughulikia shughuli za serikali na kutangaza maendeleo.
Umaarufu wa Kiswahili Ulimwenguni
Kwa sasa, Kiswahili kinazungumzwa na zaidi ya watu milioni 200 duniani, hasa katika maeneo ya:
1.Afrika Mashariki (Tanzania, Kenya, Uganda, Rwanda, Burundi)
2.Afrika ya Kati (Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo)
3.Afrika Kusini na Mashariki (Msumbiji, Malawi, Zambia, Somalia, Afrika Kusini)
4.Nchi zingine kama Oman, Umoja wa Falme za Kiarabu, na hata baadhi ya mataifa ya Magharibi kama Marekani, Uingereza na Ujerumani ambako kuna jamii za Kiafrika na masomo ya Kiswahili vyuoni.
Kwa kutambua umuhimu wake, Umoja wa Afrika ulitangaza Kiswahili kuwa moja ya lugha rasmi za mawasiliano. Mnamo Julai 7, kila mwaka huadhimishwa kama Siku ya Kiswahili Duniani (kwa mara ya kwanza mwaka 2022), hatua kubwa inayotambua nafasi ya lugha hii.
Sababu Zinazochochea Ukuaji wa Kiswahili Kimataifa
1. Utajiri wa Kiswahili katika fasihi na utamaduni – Kiswahili kina misamiati tajiri, methali, mashairi na hadithi zinazovutia watafiti na wanafasihi duniani.
2. Utulivu wa lugha – Kiswahili ni lugha rahisi
kujifunza, haina miviringo migumu kama baadhi ya lugha za Kiafrika.
3. Kiswahili katika elimu ya juu – Vyuo vikuu vingi duniani kama Harvard, Oxford, SOAS London, na vyuo vikuu vya Afrika vinafundisha Kiswahili.
4. Vyombo vya habari – Shirika la BBC, VOA, Deutsche Welle na China Radio International vina matangazo ya Kiswahili kila siku.
5. Mauzo ya kazi za sanaa – Muziki wa Bongo Flava, filamu na mashairi ya Kiswahili yamevuka mipaka hadi kwenye majukwaa ya kimataifa kama YouTube, Spotify na Netflix.
Changamoto Zinazokwamisha Ueneaji wa Kiswahili
1. Ubaguzi wa lugha katika elimu na siasa – Lugha za kikoloni kama Kiingereza na Kifaransa bado zinapewa kipaumbele zaidi.
2. Ukosefu wa sera madhubuti katika nchi nyingine za Afrika – Wengine hawajali Kiswahili kama lugha ya maendeleo.
3. Ukosefu wa vifaa vya kufundishia na wataalamu – Kuna upungufu wa vitabu, walimu na zana za kufundisha Kiswahili nje ya Afrika Mashariki.
4. Maudhui machache ya kidigitali – Mitandao mingi haijapewa tafsiri ya Kiswahili ipasavyo.
Njia za Kuimarisha Nafasi ya Kiswahili Duniani
Serikali za Afrika kuanzisha sera za kukuza Kiswahili katika elimu, siasa, na shughuli za kila siku.
1.Kuanzisha vituo vya Kiswahili kimataifa, kama ambavyo China ina Confucius Institute kwa Kichina.
2.Kuwekeza katika tafsiri za kidigitali na teknolojia ya lugha, ili Kiswahili kitumike katika programu, simu, mitandao na akili bandia.
3.Kuwashirikisha vijana katika uandishi, mitandao ya kijamii na sanaa kwa kutumia Kiswahili fasaha.
4.Ushirikiano kati ya mataifa ya Afrika kwa kuanzisha mitihani ya pamoja ya Kiswahili (kama TOEFL ya Kiingereza).
Hitimisho
Kiswahili si lugha ya jamii moja, bali ni urithi wa bara zima la Afrika na sasa ni hazina ya dunia. Kuikuza lugha hii ni kuinua utambulisho wetu kama Waafrika, kukuza uchumi, na kuleta ushirikiano wa kweli katika enzi ya utandawazi. Tuikumbatie Kiswahili kama silaha ya maarifa, utamaduni na maendeleo.
Je, una maoni kuhusu nafasi ya Kiswahili duniani? Tuandikie kwenye sehemu ya maoni hapa chini au tutembelee kwenye msomihurutzblog.blogspot.com
Imeandaliwa na: Shuleonlinetz,✍️
WhatsApp no.0768569349
Telegram no.0768569349
WhatsApp no.0617430882
0 Comments: