Alama za uandishi katika somo la kiswahili

📌 Matumizi ya Alama za Uandishi – Mwongozo kwa Wanafunzi wa Darasa la Saba

Utangulizi

Alama za uandishi ni viashiria vinavyotumika kwenye maandiko ili kurahisisha usomaji na kueleza maana kamili ya sentensi. Bila alama hizi, maandiko yanaweza kutatanisha, kusababisha maana zisizo sahihi, au kuifanya sentensi isieleweke. Kwa hiyo, ni muhimu kwa wanafunzi wa darasa la saba na watumiaji wa Kiswahili kwa jumla kuzitumia alama za uandishi kwa usahihi.

Katika makala hii, tutajifunza kuhusu alama muhimu za uandishi zikitumika kwenye lugha ya Kiswahili: nukta, koma, alama ya kuuliza, alama ya mshangao, mabano, na nyinginezo.

🖋 1️⃣ Nukta (.)

🔹 Nukta ni alama ndogo ya duara inayowekwa mwishoni mwa sentensi iliyo kamili.

🔹 Pia hutumika kufupisha maneno.

✅ Mfano wa sentensi:

Jana tulikwenda sokoni.

Mwalimu ameondoka.

✅ Mfano wa kifupi:

Bw. (Bwana)

Bi. (Bibi)

🖋 2️⃣ Koma (,)

🔹 Koma huonyesha sehemu ya kupumua ndani ya sentensi ndefu.

🔹 Hutenganisha maneno au vipengele vinavyofuata kwa mpangilio.

✅ Mfano:

Tunapanda mahindi, maharage, na mihogo.

Baada ya kula, watoto walienda shuleni

🖋 3️⃣ Alama ya kuuliza (?)

🔹 Huonyesha kwamba sentensi ni ya kuuliza.

🔹 Huwekwa mwishoni mwa swali.

✅ Mfano:

Unaitwa nani?

Je, umemwona baba

🖋 4️⃣ Alama ya mshangao (!)

🔹 Hutumika kuonyesha hisia za mshangao, furaha, huzuni, au amri yenye msisitizo.

✅ Mfano:

Kumbe wewe ndiye uliyeiba!

Hongera sana!

🖋 5️⃣ Mabano ( )

🔹 Mabano hutumika kuingiza maelezo ya ziada au ufafanuzi ndani ya sentensi.

✅ Mfano:

Mama (mlezi wangu) amesafiri.

Kiongozi (Mwalimu Mkuu) aliwahutubia.

🖋 6️⃣ Alama nyingine muhimu

➡ Mstari wa kati (–): Huonyesha ufafanuzi au maelezo katikati ya sentensi.

➡ Alama ya nukuu (“ ”): Huonyesha maneno ya kunukuu kutoka kwa mtu mwingine.

✅ Mfano wa nukuu:

Mwalimu alisema, “Fanyeni kazi kwa bidii.”

✍ Umuhimu wa kutumia alama za uandishi

✔️ Kuifanya sentensi ieleweke kwa urahisi

✔️ Kusaidia msomaji kuelewa maana sahihi

✔️ Kuelekeza sauti ya msomaji – kuuliza, kushangaa, kuelekeza

💡 Hitimisho

Matumizi sahihi ya alama za uandishi ni msingi wa uandishi mzuri wa Kiswahili. Wanafunzi wa darasa la saba wanapaswa kuzingatia matumizi ya alama hizi ili maandiko yao yawe wazi na yenye kufaa katika mitihani na maisha ya kila siku.

Imeandaliwa na ElimikaLeo ✍️

Whatsapp no 0768569349

Telegram no 0768569349

• Tweet
• Share
• Share
• Share
• Share